منشأ ارز چیست؟ تعیین منشأ ارز و اظهار شناسه رهگیر در فرآیندهای تجاری خارجی، به ویژه واردات و صادرات، از اهمیت بالایی برخوردار است. این اطلاعات، که به صورت یک کد یکتای شناسایی به هر محموله یا تراکنش اختصاص می‌یابد، به منظور نظارت و کنترل دقیق‌تر بر جریان کالا و خرید کالا از چین و ارز در سطح بین‌المللی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
شناسه رهگیر در واقع حاوی اطلاعاتی است که به مراجع ذی ربط اجازه می‌دهد تا اصالت و مشروعیت تراکنش‌ها را تأیید نمایند.
از سوی دیگر، منشأ ارز به کشور یا منطقه‌ای اطلاق میشود که ارز مورد استفاده در تراکنش از آن تأمین شده است. این اطلاعات برای ارزیابی و تحلیل جریان‌های مالی بین‌المللی و همچنین اعمال سیاست‌های تجاری و ارزی مورد نیاز است.
در این نوشتار، به بررسی مفاهیم منشأ ارز و شناسه رهگیر، اهمیت آنها در تجارت خارجی و روش‌های تعیین و اظهار این اطلاعات خواهیم پرداخت.
انواع منشأ ارز و ویژگی های آنها
منشأ ارز، به عنوان منبع تأمین ارز مورد نیاز برای انجام معاملات تجاری بین‌المللی از جمله واردات از چین به ایران، از اهمیت بالایی برخوردار است. به طور کلی، منشأ ارز را می‌توان به دو دسته اصلی تقسیم کرد:
- منشأ ارز داخلی: این نوع منشأ ارز، به ارزهایی اطلاق میشود که در داخل کشور تولید یا مبادله شده و به صورت حواله‌های ارزی در بانک‌های داخلی نگهداری می‌شوند. حواله‌های ارزی داخلی قابلیت انتقال به خارج از کشور را نداشته و صرفاً در بازار داخلی قابل معامله هستند. قیمت این نوع ارز، تحت تأثیر عوامل عرضه و تقاضا در بازار داخلی و توافق طرفین معامله تعیین میشود.
- منشأ ارز خارجی: منشأ ارز خارجی، به ارزهایی اطلاق میشود که منشأ خارجی داشته و معمولاً حاصل از صادرات کالا یا خدمات، سرمایه‌گذاری خارجی یا سایر منابع ارزی خارجی است. برای استفاده از این نوع ارز، باید مدارک لازم مبنی بر تأمین ارز از منابع خارجی به بانک مرکزی ارائه شود. بانک مرکزی پس از تأیید، مجوز استفاده از این ارز را برای واردات کالا یا خدمات صادر میکند.
مراحل تعیین منشأ ارز
برای تعیین منشأ ارز و ثبت سفارش واردات از چین، مراحل زیر باید طی شود:
- ثبت سفارش در سامانه جامع تجارت
واردکنندگان موظف هستند که سفارشات خود را در سامانه جامع تجارت ثبت نمایند.
- تعیین نحوه تأمین ارز
در هنگام ثبت سفارش، واردکنندگان باید مشخص کنند که ارز مورد نیاز برای پرداخت کالا از چه منبعی تأمین خواهد شد (منشأ ارز داخلی یا خارجی).
- ارائه مدارک لازم
در صورتی که منشأ ارز خارجی انتخاب شود، واردکنندگان باید مدارک لازم مبنی بر تأمین ارز از منابع خارجی را به بانک مرکزی ارائه نمایند.
- صدور مجوز استفاده از ارز
پس از بررسی مدارک، بانک مرکزی مجوز استفاده از ارز را برای واردات کالا از چین صادر خواهد کرد.
ثبت منشأ ارز در سفارش‌های بانکی
در فرآیند ثبت سفارش‌های بانکی، پس از تکمیل مراحل اولیه خرید از چین، ثبت سفارش و ارائه اسناد حمل به بانک عامل، الزاماً بایستی منشأ ارز مورد استفاده مشخص گردد. به عبارت دیگر، باید منبع تأمین ارز مورد نیاز برای پرداخت بهای کالا یا خدمات وارداتی به طور دقیق تعیین و ثبت گردد.
پس از ثبت اطلاعات مربوط به منشأ ارز، وضعیت آن در سامانه ثبت سفارش به صورت “منتظر نتیجه بانک” تغییر خواهد یافت. این بدین معناست که درخواست تأیید منشأ ارز به بانک عامل ارجاع شده و در انتظار بررسی و تأیید نهایی و اعلام منشأ ارز بانک مرکزی می‌باشد.
پس از آنکه بانک عامل صحت و مشروعیت منشأ ارز اعلام شده را تأیید نمود، شماره ساتا (یا هر شناسه معادل) مربوط به آن در سامانه ثبت سفارش درج خواهد شد. این شماره به عنوان گواهی بر تأیید منشأ ارز توسط بانک محسوب شده و مراحل بعدی ترخیص کالا منوط به وجود این شماره می‌باشد.
ثبت منشا ارز در سفارش‌های غیربانکی
در ثبت سفارش‌های غیربانکی، تأمین ارز از طریق روش‌های متنوعی امکان‌پذیر است. متداول‌ترین روش‌ها عبارتند از:
- صرافی‌های مجاز: در این روش، ارز مورد نیاز از طریق مؤسسات صرافی مجاز کشور تأمین میشود.
- محصول صادرات: ارز حاصل از صادرات کالا یا خدمات می‌تواند برای تأمین ارز مورد نیاز در فرآیند ثبت سفارش به کار گرفته شود.
- منابع خارجی: ارز با منشأ خارجی نظیر هدایا، کمک‌های فنی و سرمایه‌گذاری‌های خارجی نیز از جمله منابع تأمین ارز در این نوع ثبت سفارش‌ها محسوب میشود.
لازم به ذکر است که انتخاب هر یک از روش‌های فوق، مستلزم ارائه مدارک و مستندات معتبر مطابق با قوانین و مقررات جاری کشور می‌باشد.
در فرآیند ثبت سفارش‌های غیر بانکی، پس از تکمیل مراحل ثبت سفارش، تعیین دقیق منشأ ارز مورد استفاده از الزامات قانونی می‌باشد. این امر به منظور شفاف‌سازی جریان مالی و اطمینان از رعایت مقررات ارزی کشور صورت می‌گیرد. به عبارت دیگر، کلیه واردکنندگانی که از روش‌های غیربانکی برای تأمین ارز مورد نیاز خود استفاده می‌نمایند، مکلف به ارائه مستندات لازم مبنی بر منشأ ارز بکار رفته در عملیات وارداتی می‌باشند.
منشأ ارز بدون انتقال ارز، روشی برای تسهیل تجارت خارجی
منشأ ارز بدون انتقال ارز به روشی اطلاق میشود که در آن واردکنندگان می‌توانند کالاهای مورد نیاز خود را بدون نیاز به انتقال ارز از طریق سیستم بانکی رسمی وارد کشور کنند. در این روش، ارز مورد نیاز برای واردات کالا از چین از منابعی همچون ارز حاصل از صادرات، سرمایه‌های ایرانیان خارج از کشور یا بازار آزاد تامین میشود.
سیاست واردات بدون انتقال ارز به منظور تأمین نیازهای ضروری کشور، تسهیل جریان تجارت و تشویق به بازگشت ارز حاصل از صادرات به چرخه اقتصاد اتخاذ میشود.
در شرایطی که کشور با محدودیت‌های ارزی یا نوسانات شدید نرخ ارز مواجه است، اجرای این سیاست می‌تواند به عنوان یک ابزار کارآمد برای مدیریت جریان کالاها و ارز در اقتصاد تلقی شود.
کالاهای مشمول واردات از چین بدون انتقال ارز
لیست کالاهایی که مشمول واردات بدون انتقال ارز می‌شوند، به طور مداوم در حال تغییر است و به سیاست‌های کلی دولت و شرایط اقتصادی کشور بستگی دارد. معمولاً کالاهایی که تولید داخل آنها وجود ندارد یا نیاز کشور به آنها بیشتر است، در این لیست قرار میگیرند. برخی از نمونههای این کالاها عبارتند از:
- قطعات یدکی خودرو، موتورسیکلت و دوچرخه
- ابزارآلات صنعتی و تجهیزات پزشکی
- مواد اولیه مورد نیاز صنایع
- برخی کالاهای مصرفی
ابطال منشأ ارز
مطابق با دستورالعمل‌های سامانه جامع تجارت ایران، در صورت بروز خطا در ثبت منشأ ارز، امکان ویرایش مستقیم وجود ندارد.
برای اصلاح این اشتباه، می‌بایست اقدام به ابطال منشأ ارز ثبت شده نمایید. به این منظور، مراحل زیر را به ترتیب انجام دهید:
مرحله اول: در سامانه جامع تجارت، به بخش مربوط به مدیریت منشأ ارز مراجعه کرده و منشأ ارزی که به اشتباه ثبت شده است را انتخاب نمایید.
مرحله دوم: پس از انتخاب منشأ ارز مورد نظر، بر روی گزینه “جزئیات” کلیک کنید تا اطلاعات کامل آن نمایش داده شود.
مرحله سوم: در بخش پایین صفحه، گزینه “ابطال منشأ ارز” را انتخاب نمایید. با کلیک بر روی این گزینه، درخواست ابطال شما ثبت خواهد شد.
چند نکته ی مهم
- در صورتی که منشأ ارز شما بانکی باشد و بانک اعلامیه تأمین ارز صادر کرده باشد، ابتدا باید نسبت به ابطال این اعلامیه توسط بانک عامل اقدام نمایید. پس از ابطال اعلامیه بانک، میتوانید مراحل ابطال منشأ ارز را در سامانه جامع تجارت انجام دهید.
- امکان ابطال منشأ ارز پس از ترخیص کالا وجود ندارد. لذا قبل از انجام تشریفات گمرکی، نسبت به اصلاح اطلاعات منشأ ارز اقدام نمایید.
کلام آخر
گروه بازرگانی شرکت بازرگانی بین المللی پارسیان شانگهای – پیتکو با بهرهگیری از دانش و تجربهی خود در حوزه تجارت بینالملل، به شما در تعیین دقیق منشأ ارز و اظهار شناسه رهگیر در فرآیندهای واردات و صادرات کمک میکند. شناسه رهگیری به‌عنوان یک کد منحصر به فرد، امکان ردیابی و کنترل دقیق کالاها و تراکنش‌های مالی را در سطح جهانی فراهم می‌آورد. این امر، به‌ویژه در معاملات با کشورهایی مانند چین که دارای قوانین و مقررات پیچیده‌ای در حوزه تجارت هستند، از اهمیت بالایی برخوردار است. با استفاده از خدمات تخصصی پیتکو، میتوانید اطمینان حاصل کنید که کلیه مراحل مربوط به اظهار و ثبت شناسه رهگیر به صورت صحیح و مطابق با قوانین و مقررات جاری انجام میشود. با ما در تماس باشید.
به طور خلاصه تعیین منشأ ارز و اظهار شناسه رهگیر در فرآیندهای تجاری خارجی، به ویژه واردات و صادرات، از اهمیت بالایی برخوردار است. این اطلاعات، که به صورت یک کد یکتای شناسایی به هر محموله یا تراکنش اختصاص می‌یابد، به منظور نظارت و کنترل دقیق‌تر بر جریان کالا و خرید کالا از چین و ارز در سطح بین‌المللی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
به طور کلی دو نوع منشأ ارز داریم 1. منشأ ارز داخلی و 2. منشأ ارز خارجی.
- ثبت سفارش در سامانه جامع تجارت؛ 2. تعیین نحوه تأمین ارز؛ 3. ارائه مدارک لازم و 4. صدور مجوز استفاده از ارز.
معمولاً کالاهایی که تولید داخل آنها وجود ندارد یا نیاز کشور به آنها بیشتر است، در این لیست قرار میگیرند. برخی از نمونههای این کالاها عبارتند از:
- قطعات یدکی خودرو، موتورسیکلت و دوچرخه
- ابزارآلات صنعتی و تجهیزات پزشکی
- مواد اولیه مورد نیاز صنایع
برخی کالاهای مصرفی
مرحله اول: در سامانه جامع تجارت، به بخش مربوط به مدیریت منشأ ارز مراجعه کرده و منشأ ارزی که به اشتباه ثبت شده است را انتخاب نمایید.
مرحله دوم: پس از انتخاب منشأ ارز مورد نظر، بر روی گزینه “جزئیات” کلیک کنید تا اطلاعات کامل آن نمایش داده شود.
مرحله سوم: در بخش پایین صفحه، گزینه “ابطال منشأ ارز” را انتخاب نمایید. با کلیک بر روی این گزینه، درخواست ابطال شما ثبت خواهد شد.
گروه بازرگانی پیتکو با بهرهگیری از دانش و تجربهی خود در حوزه تجارت بینالملل، به شما در تعیین دقیق منشأ ارز و اظهار شناسه رهگیر در فرآیندهای واردات و صادرات کمک میکند. با استفاده از خدمات تخصصی شرکت بازرگانی بین المللی پارسیان شانگهای – پیتکو، میتوانید اطمینان حاصل کنید که کلیه مراحل مربوط به اظهار و ثبت شناسه رهگیر به صورت صحیح و مطابق با قوانین و مقررات جاری انجام میشود.
